Czas pracy kierowców - Przepisy

Źródło: "Czas pracy kierowców" - opracowanie dr Barbary Krzyśków, CIOP-PIB

Z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej nasz kraj zobowiązał się dostosowywać swoje przepisy do przepisów unijnych. Takimi przepisami są między innymi przepisy dotyczące czasu pracy kierowców. Czas pracy kierowców w prawodawstwie Unii Europejskiej został uregulowany na poziomie rozporządzeń oraz dyrektyw Unii. Rodzaj aktu prawa Unii jakim zostały uregulowane określone sprawy jest o tyle istotny, że każdy z tych aktów ma odmienną moc prawną w państwach członkowskich. I tak przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady wiążą państwa członkowski z chwilą wejścia ich w życie (data ta jest z reguły umieszczana w ostatnim artykule rozporządzenia, a przypadku jej braku przepisy rozporządzenia wchodzą w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym UE). Natomiast dyrektywy, aby obowiązywał w państwach członkowskich muszą być przez przetransponowane do prawa krajowego. Tak więc uchwalenie przez Parlament i Radę UE rozporządzenia powoduje, że z datą wejścia w życie zaczyna obowiązywać w państwach członkowskich a przepisy wewnętrzna sprzeczne z rozporządzeniem są nieważne (zasada pierwszeństwa prawa Unii w stosunku do prawa krajowego).

Przepisami uchwalonymi przez Parlament i Radę UE w zakresie czasu pracy kierowców są:

1. Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85.

2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i rady (WE) nr 1073/20009 z dnia 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/2006 (rozporządzenie stosuje się od 4 grudnia 2011 z wyjątkiem art. 29 dotyczącego zmian rozporządzenia 561/2006, który obowiązuje od 4 czerwca 2010).

3. Dyrektywa 2006/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie minimalnych warunków wykonywania rozporządzeń Rady (EWG) nr 3820/85 i nr 3821/85 dotyczących przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym oraz uchylająca dyrektywę Rady 88/599/EWG

4. Dyrektywa 2002/15/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 2002 r. w sprawie organizacji czasu pracy osób wykonujących czynności w trasie w zakresie transportu drogowego.

Do przepisów prawa międzynarodowego określających czas pracy kierowców ma również zastosowanie Umowa europejska dotycząca pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR) sporządzona w Genewie dnia 1 lipca 1970 r., ratyfikowana przez Polskę w 1999 r.

Podstawowym aktem prawa polskiego dotyczącym czasu pracy kierowców jest ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (t.j. Dz.U. 2012 poz.1155 ze zmianami: Dz.U. 2013 poz. 567  oraz  Dz.U. 2013 poz.914).

Ustawa ta wdraża do prawa polskiego cytowaną wyżej dyrektywę nr 2002/15/WE oraz określa zasady stosowania norm dotyczących okresów prowadzenia pojazdów, obowiązkowych przerw w prowadzeniu i gwarantowanych okresów odpoczynku określonych w rozporządzeniu (WE) nr 561/2006, rozporządzeniu (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98 oraz Umową europejską (AETR).

W opracowaniu zostanie omówiona szczegółowo treść ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców, z uwzględnieniem wprowadzonych zmian, oraz te przepisy rozporządzeń Parlamentu europejskiego i Rady i Umowy AETR, do których odnosi się ta ustawa.