| Nazwa | Epoksyetan | | Numer CAS | 75-21-8 | | Synonimy | tlenek etylenu, oksiran, 1,2-epoksyetan, TE |
|
|
| KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE |
| |
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP) |
| Klasyfikacja CLP | Flam. Gas 1 (Gaz łatwopalny, kat.1), H220;
Press. Gas (Gaz pod ciśnieniem);
Carc. 1B (Rakotwórczość kat. 1B), H350;
Muta. 1B (Mutagenność kat.1B), H340;
Repr. 1B (Szkodliwość na rozrodczość kat.1B), H360FD;
Acute Tox. 3, inhal. (Toksyczność ostra, kat.3 – droga oddechowa), H331;
Acute Tox. 3, oral (Toksyczność ostra, kat.3 – droga pokarmowa), H301;
STOT SE 3 (Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe, kat. 3), H335;
STOT SE 3 (Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe, kat. 3), H336;
STOT RE 1, H372 (układ nerwowy);
Skin Corr. 1 (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 1), H314;
Eye Dam. 1 (Poważne uszkodzenie oczu/działanie drażniące na oczy, kat. 1), H318; | | Oznakowanie CLP | | Piktogramy GHS |     | | Hasło ostrzegawcze | Niebezpieczeństwo | | Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H) | H220: Skrajnie łatwopalny gaz.
H350: Może powodować raka .
H340: Może powodować wady genetyczne .
H360Fd: Może działać szkodliwie na płodność. Podejrzewa się, że działa szkodliwie na dziecko w łonie matki.
H331: Działa toksycznie w następstwie wdychania.
H301: Działa toksycznie po połknięciu.
H335: Może powodować podrażnienie dróg oddechowych.
H336: Może wywoływać uczucie senności lub zawroty głowy.
H372: Powoduje uszkodzenie narządów poprzez długotrwałe lub powtarzane narażenie .
H314: Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
| | Zwrot wskazujący środki ostrożności (P) | P201: Przed użyciem zapoznać się ze specjalnymi środkami ostrożności.
P210: Przechowywać z dala od źródeł ciepła, gorących powierzchni, źródeł iskrzenia, otwartego ognia i innych źródeł zapłonu. Nie palić.
P261: Unikać wdychania pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy.
P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
P311: Skontaktować się z ośrodkiem zatruć lub lekarzem.
P410 + P403: Chronić przed światłem słonecznym. Przechowywać w dobrze wentylowanym miejscu.
| | Dodatkowe kody zwrotów | |
| | Dodatkowe informacje | |
|
|
| WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ |
| NDS: | 1 mg/m3 | | NDSCh: | - | | NDSP: | - |
|
|
|
| METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY |
PN-Z-04300:2002
PiMOŚP 1998, z. 19 |
|
|
| WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE |
| Właściwości podstawowe | Masa cząsteczkowa: 44,05
Stan skupienia w temp. 20°C: gaz
Barwa: bezbarwny
Zapach: przyjemny, eteryczny
Temperatura topnienia (1013 hPa): -112,5°C
Temperatura wrzenia: 10,5°C
Temperatura zapłonu: nie dotyczy - gaz
Temperatura samozapłonu: 430°C
Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:
- dolna: 2,6% obj.
- górna: 100% obj.
Stężenie stechiometryczne: 7,75% obj.
Minimalna energia zapłonu w powietrzu: 0,06 mJ
Gęstość gazu (10,7°C; 1013 hPa): 1,9 g/dml
Gęstość gazu względem powietrza: 1,52
Gęstość cieczy (6°C): 0,89 g/cm3
Prężność par w temp. 20°C: 0,15 MPa
Stężenie pary nasyconej: nie dotyczy - gaz
Rozpuszczalność w wodzie: rozpuszcza się bez ograniczeń
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: bez ograniczeń rozpuszcza się w acetonie, benzenie, eterze etylowym, metanolu, czterochlorku węgla | | Właściwości dodatkowe | Temperatura krytyczna: 195,8°C
Ciśnienie krytyczne: 7,19 MPa
Współczynnik załamania światła w temp. 7 °C: 1,3597
Ciepło właściwe (25°C; 1013 hPa): Cp = 1,12 J/(g K)
Ciepło parowania (10,7°C; 1013 hPa): 579,9 J/g
Ciepło spalania: -29,7 kJ/g
Współczynnik podziału n-oktanol/woda (log POW): -0,30 |
|
|
| INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE |
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 467 ÷ 1281 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) - 72 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - 1465,6 mg/m3 (4 h)
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
TCL0 (człowiek, inhalacja) - 22905 mg/m3 (10 s)
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja toksyczna, drażniąca, uczulająca i neurotoksyczna; uznana za rakotwórczą dla człowieka.
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe.
Objawy zatrucia ostrego: wywołuje łzawienie oczu, zaczerwienienie spojówek, osłabienie, ból i zawroty głowy, mdłości; mogą wystąpić drżenia mięśni, drgawki, śpiączka. W dużych stężeniach po okresie utajenia zagraża obrzęk płuc, zaburzenia rytmu serca.
Skażenie skóry skroplonym gazem wywołuje jej odmrożenie, a wodnym roztworem (1%) - rumień, pęcherze, pojawiające się po 1-5 godz. od chwili skażenia. Roztwory stężone (50%) wywołują ciężkie uszkodzenia. Następstwem oparzeń skóry są jej przebarwienia.
Skażenie oczu skroplonym gazem zagraża uszkodzeniem rogówki, a rozpuszczonym w wodzie - zaczerwienienie, ból oczu, z ryzykiem uszkodzenia rogówki. Nie opisywano zatruć drogą pokarmową; połknięcie roztworu wodnego prawdopodobnie może spowodować oparzenie jamy ustnej i przewodu pokarmowego z wymiotami, biegunką i objawami ogólnymi jak w zatruciu inhalacyjnym.
Skażenie tlenkiem etylenu stosowanym do dezynfekcji kateterów wprowadzanych dożylnie w związku z zabiegami medycznymi - powodowało reakcje anafilaktyczne. Następstwem ostrego zatrucia może być zapalenie oskrzeli, uszkodzenie wątroby, zmiany w nerwach obwodowych. Opisano przypadek encefalopatii.
Objawy zatrucia przewlekłego: długotrwałe narażenie na tlenek etylenu w małym stężeniu może powodować zaburzenia węchu, przewlekłe zapalenia spojówek, zaburzenia w obrębie nerwów obwodowych, utrzymujące się po przerwaniu narażenia. Odległym następstwem mogą być nowotwory (np. białaczka). |
|
|
Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon, Atrovent do inhalacji, deksametazon do podawania inhalacyjnego (np. Auxiloson), furosemid, Relanium do podawania pozajelitowego (amp. po 10 mg).
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Mały wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. Podać tlen, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Należy kontynuować podawanie tlenu. Ze względu na zagrożenie wystąpieniem obrzęku płuc założyć stałą drogę dożylną. W razie pojawienia się zmian osłuchowych w płucach i duszności podawać dożylnie hydrokortyzon, furosemid lub inhalacyjnie deksametazon (np. Auxiloson). W razie duszności bez objawów obrzęku płuc, z objawami spastycznymi oskrzelowymi, można podawać do inhalacji Atrovent (1-2 rozpylenia): działa rozszerzająco na oskrzela po 3-5 minutach. W razie wystąpienia drgawek zastosować leczenie objawowe: podać dożylnie Relanium.
Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza bez przerywania leczenia.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Przy zaburzeniach oddychania zaintubować, prowadzić oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają założenie stałej drogi dożylnej, podanie dożylnie hydrokortyzonu, furosemidu. W razie wystąpienia drgawek podać dożylnie Relanium. Transport do szpitala karetka reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza z kontrolą układu krążenia i kontynuacją leczenia.
SKAŻENIE SKÓRY
(skroplonym gazem lub wodnym roztworem)
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Zdjąć odzież, zmyć skórę dużą ilością chłodnej wody. Na zmiany skórne założyć jałowy opatrunek.
Pomoc lekarska:
W zależności od charakteru i rozległości zmian transport do szpitala karetką PR z zapewnieniem konsultacji dermatologicznej.
SKAŻENIE OCZU
(skroplonym gazem lub jego wodnym roztworem)
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Płukać oczy dużą ilością chłodnej wody przez co najmniej 15 minut.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska:
Konieczna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty. |
|
|
|
|
