N,N-DIMETYLOANILINA
IDENTYFIKACJA KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE WARTOŚCI NDS METODY OZNACZANIA WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE PIERWSZA POMOC INFORMACJE DODATKOWE
IDENTYFIKACJA
NazwaN,N-Dimetyloanilina
Numer CAS121-69-7
SynonimyN,N-dwumetyloanilina; dwumetylofenyloamina
KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP)
Klasyfikacja CLPCarc. 2 (Rakotwórczość kat. 2), H351;
Acute Tox. 3*, inhal. (Toksyczność ostra, kat.3 – droga oddechowa), H331;
Acute Tox. 3*, dermal (Toksyczność ostra, kat.3 – skóra), H311;
Acute Tox. 3*, oral (Toksyczność ostra, kat.3 – droga pokarmowa), H301;
Aquatic Chronic 2 (Stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego, kat. 2), H411;
Oznakowanie CLP
Piktogramy GHS
Hasło ostrzegawczeNiebezpieczeństwo
Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H)H351: Podejrzewa się, że powoduje raka .
H331: Działa toksycznie w następstwie wdychania.
H311: Działa toksycznie w kontakcie ze skórą.
H301: Działa toksycznie po połknięciu.
H411: Działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki.
Zwrot wskazujący środki ostrożności (P)P261: Unikać wdychania pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy.
P273: Unikać uwolnienia do środowiska.
P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy.
P301 + P310 + P330: W przypadku połknięcia: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/lekarzem/…. Wypłukać usta.
P312: W przypadku złego samopoczucia skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/ lekarzem/….
P403 + P233: Przechowywać w dobrze wentylowanym miejscu. Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty.
P302 + P352: W przypadku kontaktu ze skórą: umyć dużą ilością wody lub...
Dodatkowe kody zwrotów
Specyficzne stężenia graniczne
WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ
NDS: 12 mg/m3
NDSCh:40 mg/m3
NDSP: -
METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY
PN-Z-04031-02:1981(W)
WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Właściwości podstawoweMasa cząsteczkowa: 121,18
Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz
Barwa: bezbarwna
Zapach: amoniakalny, ostry
Temperatura topnienia: 2,5°C
Temperatura wrzenia: 194°C
Temperatura zapłonu: 63°C
Temperatura samozapłonu: 370°C
Granica wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:
- dolna: 1,2% obj.
- górna: 7,0% obj.
Stężenie stechiometryczne: 1,92% obj.
Gęstość w temp. 20°C: 0,956 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: 4,17
Prężność par:
- w temp. 20°C: 0,67 hPa
- w temp. 30°C: 1,47 hPa
Stężenie pary nasyconej:
- w temp. 20°C: 3,3 g/m3
- w temp. 30°C: 6,3 g/m3
Rozpuszczalność w wodzie: nie rozpuszcza się
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w większości rozpuszczalników organicznych
Właściwości dodatkoweTemperatura krytyczna: 415°C
Ciśnienie krytyczne: 3,62 MPa
Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,5582
Lepkość w temp. 25°C: 1,3 mPa s
Ciepło właściwe: 1,73 J/(g K)
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 366,3 J/g
Ciepło spalania: -39,29 kJ/g
Współczynnik podziału n-oktanol/woda (log POW): brak danych
INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 0,005 ÷ 7,9 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) - 14100 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - 250 mg/m3 (4 h)
LD50 (królik, szczur, skóra) - 1770 mg/kg
LDL0 (człowiek, doustnie) - 50 mg/kg

Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja toksyczna, powoduje zahamowanie funkcji hemoglobiny krwi (methemoglobinemię) i niedotlenienie mózgu, serca i innych narządów. Może działać słabo drażniąco.

Drogi wchłaniania: drogi oddechowe, skóra, przewód pokarmowy.

Objawy zatrucia ostrego: w postaci par wywołuje sinoniebieskie zabarwienie warg i paznokci, skóry, łzawienie oczu, kaszel, ból i zawory głowy. Kontynuowanie narażenia powoduje duszność, zaburzenia świadomości, utratę przytomności.
Skażenie lub oblanie skóry ciekłą substancją poza objawami, jak w zatruciu inhalacyjnym, może wywołać zaczerwienienie skóry, bolesność miejscową, stan zapalny.

Skażenie oczu ciekłą substancją wywołuje łzawienie oczu, ból, zaczerwienienie spojówek.

Drogą pokarmową poza objawami ogólnymi wywołuje nudności, wymioty, ból brzucha.
Wypicie alkoholu poprzedzające narażenie zwiększa ryzyko zatrucia każdą drogą.
Dawka toksyczna

Drogą pokarmową wynosi 0,5 g, śmiertelna - ok. 5 g (opisano przypadek śmierci po spożyciu 1 g substancji).

Objawy zatrucia przewlekłego: bóle i zawroty głowy, zmiany skórne.
PIERWSZA POMOC
Niezbędne leki: tlen.
Odtrutki: 1-proc. roztwór błękitu metylenowego w ampułkach - do podawania dożylnego; witamina C w amp. po 500 mg.
Leczenie: tlen i odtrutka specyficzna: błękit metylenowy dożylnie.

ZATRUCIE INHALACYJNE

Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wyprowadzić poszkodowanego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój, wygodne ułożenie w dowolnej pozycji. Podawać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę twarzową. Chronić przed utratą ciepła. Nie podawać alkoholu w żadnej postaci. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Kontynuować podawanie tlenu. Jeżeli wystąpi sinoniebieskie zabarwienie skóry oraz błon śluzowych i utrzymują się inne objawy, podać powoli dożylnie 10 ml 1-proc. roztworu błękitu metylenowego, następnie witaminę C. Transport do szpitala (ośrodka ostrych zatruć) bez przerywania leczenia.

Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli oddycha, podawać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczny oddech metodą usta-usta lub aparatem typu AMBU z podawaniem tlenu. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Jeżeli poszkodowany oddycha, kontynuować podawanie tlenu. W razie zaburzeń oddychania: intubacja dotchawicza, prowadzenie oddechu zastępczego aparatem AMBU z podawaniem tlenu; założyć stałą drogę dożylną. Jeżeli wystąpiło sinoniebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, należy podać dożylnie powoli 10 ml 1-procentowego roztworu błękitu metylenowego, a następnie 500 mg witaminy C.
Uwaga: poprawa powinna nastąpić do 30-40 min. Można powtórzyć iniekcję błękitu metylenowego po 1 godzinie, jeżeli sinica nie ustąpiła.
Nie przekraczać całkowitej dawki 7 mg/kg, tj. łącznie 0,5 g błękitu metylenowego.
Transport karetką reanimacyjną do szpitala bez przerywania leczenia (brak poprawy uzasadnia wymienne przetaczanie krwi po potwierdzeniu methemoglobinemii).

SKAŻENIE SKÓRY

Pierwsza pomoc przedlekarska:
Zdjąć odzież, zmyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej, następnie postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska:
Ze względu na duże ryzyko wystąpienia ogólnych objawów zatrucia w każdym przypadku konieczny jest transport do szpitala karetką PR. Wystąpienie sinoniebieskiego zabarwienia błon śluzowych i skóry uzasadnia postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
W razie wystąpienia zmian skórnych wskazana konsultacja dermatologiczna.

SKAŻENIE OCZU

Pierwsza pomoc przedlekarska:
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska:
Konieczna pilna konsultacja okulistyczna wobec ryzyka uszkodzenia rogówki. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.

ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ

Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Natychmiast po połknięciu poszkodowany powinien sam wywołać u siebie wymioty. Nie podawać mleka ani alkoholu. Dalsze postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska:
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.

Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska:
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
INFORMACJE DODATKOWE