| Nazwa | Dekatlenek tetrafosforu | | Numer CAS | 1314-56-3 | | Synonimy | pięciotlenek fosforu, pentatlenek difosforu, bezwodnik kwasu fosforowego(V), bezwodnik kwasu ortofosforowego(V), dziesięciotlenek fosforu |
|
|
| KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE |
| |
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP) |
| Klasyfikacja CLP | Skin Corr. 1A (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 1A), H314; | | Oznakowanie CLP | | Piktogramy GHS |  | | Hasło ostrzegawcze | Niebezpieczeństwo | | Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H) | H314: Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
| | Zwrot wskazujący środki ostrożności (P) | P260: Nie wdychać pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy.
P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy.
P301 + P330 + P331: W przypadku połknięcia: Wypłukać usta. NIE wywoływać wymiotów.
P308 + P310: W przypadku narażenia lub styczności: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/lekarzem/…
P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
| | Dodatkowe kody zwrotów | |
| | Dodatkowe informacje | |
|
|
| WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ |
| NDS: | 1 mg/m3 | | NDSCh: | 2 mg/m3 | | NDSP: | - |
|
|
|
| METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY |
PN-Z-04073-1:2014
PiMOŚP 2013, nr 1(75) |
|
|
| WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE |
| Właściwości podstawowe | Masa cząsteczkowa: 141,94
Stan skupienia w temp. 20°C: ciało stałe, rozpływające się na powietrzu
Barwa: biała
Zapach: bez zapachu
Temperatura topnienia: 569°C
Temperatura wrzenia: 591°C
Gęstość w temp. 20°C: 2,387 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: -
Prężność par:
- w temp. 30°C: 0,1 mPa
- w temp. 384°C: 1,3 hPa
Stężenie pary nasyconej: -
Rozpuszczalność w wodzie: reakcja egzotermiczna
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w kwasie siarkowym, nie rozpuszcza się w amoniaku i acetonie | | Właściwości dodatkowe | Ciepło właściwe w temp. 25°C (P4O10): 0,72 J/(g K)
Ciepło topnienia w temp. topnienia (P4O10): 251,87 J/g
Ciepło parowania w temp. wrzenia (P4O10): 304,7 J/g
Ciepło rozpuszczania w wodzie w temp. 18°C: -1050 J/g |
|
|
| INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE |
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - brak danych
LD50 (szczur, doustnie) - brak danych
LC50 (szczur, inhalacja) - 1217 mg/m3 (1 h)
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja drażniąca i żrąca (z wodą tworzy kwas fosforowy).
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe, przewód pokarmowy.
Objawy zatrucia ostrego: pary i dymy powodują ból i łzawienie oczu, ból w nosie, gardle, kaszel, duszność, ból za mostkiem, krwioplucie. Może nastąpić obrzęk głośni z ryzykiem nagłego zgonu, skurcz oskrzeli, obrzęk płuc. Oparzenia gałki ocznej na skutek skażenia oczu mogą prowadzić do zmętnienia rogówki i uszkodzenia gałki ocznej.
Skażenie skóry (szczególnie wilgotnej) powoduje jej zaczerwienienie i oparzenie chemiczne.
Drogą pokarmową wywołuje oparzenia błon śluzowych przewodu pokarmowego: jamy ustnej, przełyku; bóle brzucha, wymioty, biegunkę z ryzykiem krwawienia, krwotoku i perforacji przewodu pokarmowego. Powikłaniem zatrucia drogą oddechową może być zapalenie oskrzeli i chemiczne zapalenie płuc. Następstwa oparzeń skóry, oczu i przewodu pokarmowego zależą od rozległości i lokalizacji oparzeń.
Objawy zatrucia przewlekłego: mogą wystąpić przewlekłe stany zapalne skóry. |
|
|
Niezbędne leki: tlen, prep. Atrovent i deksametazon do podawania inhalacyjnego, hydrokortyzon, furosemid, pyralgina w ampułkach.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Chronić przed utratą ciepła. W razie wystąpienia chrypki i/albo świszczącego oddechu podać do inhalacji Atrovent (1-2 rozpylenia). Podawać tlen, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Jeżeli utrzymują się objawy skurczu głośni i /albo oskrzeli pomimo podawania Atroventu, można podać inhalacyjnie deksametazon lub hydrokortyzon dożylnie. Kontynuować podawanie tlenu. Ze względu na ryzyko wystąpienia obrzęku płuc wskazane jest założenie stałej drogi dożylnej. Rozpoczynające się objawy obrzęku płuc uzasadniają podanie dożylne hydrokortyzonu i furosemidu. W każdym przypadku zatrucia transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza, bez przerywania leczenia.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Zdjąć odzież, obmyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej, około 15 minut. Nie stosować mydła. Nie stosować środków zobojętniających. Założyć na oparzenia jałowy opatrunek. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Można podać pozajelitowo leki przeciwbólowe (np. pyralginę). W zależności od lokalizacji i rozległości oparzeń - transport do szpitala karetką PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska:
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Nie wywoływać wymiotów. Podać do wypicia białko jaj kurzych albo mleko. Poza tym nie podawać niczego doustnie.
Pomoc lekarska:
Założyć stałą drogę dożylną. Podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Transport do szpitala karetką PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej, ze względu na ryzyko krwotoku i(lub) perforacji przewodu pokarmowego oraz wystąpienia wstrząsu. |
|
|
|
|
