Wprowadzenie do systemów zarządzania bezpieczeństwem

Wprowadzenie do systemów zarządzania bezpieczeństwem


Odpowiedni zapis zawarty w dyrektywie:

Część ogólnego systemu zarządzania, która obejmuje strukturę organizacyjną, obowiązki, działania, procedury, procesy oraz środki do ustalania i wdrażania polityki zapobiegania poważnym awariom, powinna zostać włączona do systemu zarządzania bezpieczeństwem;

Wiadomo, że bezpieczne funkcjonowanie zakładu zależy od jego ogólnego zarządzania. Bezpieczne zarządzanie zakładem wymaga wprowadzenia do ogólnego zarządzania systemu struktur, odpowiedzialności i procedur wraz ze stosownymi zasobami i dostępnymi rozwiązaniami technologicznymi. Taki system nazywamy systemem zarządzania bezpieczeństwem (SZB).

Tak więc SZB jest częścią składową ogólnego systemu zarządzania zakładem, który z kolei może zależeć od systemu zarządzania opracowanego dla większej jednostki, takiej jak firma lub grupa firm. Jest to szczególnie istotne, gdy dochodzi do szczegółowego wdrażania przedstawionych tu wytycznych, podejście do wdrożenia może i powinno się różnić, w zależności od firmy, odzwierciedlając ogólną filozofię zarządzania, system i kulturę, stosownie do siły roboczej i stosowanych procesów technologicznych.

System zarządzania bezpieczeństwem może być także zintegrowany z systemem zarządzania, który dotyczy innych zagadnień, takich jak: ochrona zdrowia pracowników, środowisko, jakość, itp. Możliwe jest opracowanie systemu zarządzania bezpieczeństwem poprzez rozszerzenie zakresu istniejącego systemu zarządzania, ale wtedy obowiązkiem ciążącym na operatorze będzie zapewnienie i wykazanie, jeśli to właściwe, że system zarządzania został opracowany tak, że obejmuje on przeciwdziałanie poważnym awariom i spełnia wymagania dyrektywy.

Kolejne zagadnienie systemu zarządzania dotyczy problemu „co to jest zarządzanie?”. Ponieważ występują różne terminologie i szczegółowe definicje, przyjmuje się dzisiaj, że zarządzanie dowolną, znaczącą działalnością bazuje na idei „pętli zarządzania”, która obejmuje ustalenie celu, określenie planu osiągnięcia tego celu, sformułowanie szczegółowych działań niezbędnych do wdrożenia planu, realizacji tych prac, sprawdzenie wyników w porównaniu do planu, oraz zaplanowanie i zrealizowanie właściwych działań korekcyjnych. Zarządzanie bezpieczeństwem nie stanowi wyjątku w odniesieniu do tej zasady. Oznacza to, że oprócz celów systemu zarządzania bezpieczeństwem i zagadnień, których on dotyczy, zasadnicze znaczenie mają integralność pętli zarządzania oraz pełne i precyzyjne jego funkcjonowanie.

Niniejsze wytyczne opisują siedem zasadniczych elementów, które powinny być włączone do systemu zarządzania bezpieczeństwem, zgodnie z załącznikiem III do dyrektywy. Nie dotyczą one pełnego systemu zarządzania bezpieczeństwem, ponieważ taki system będzie obejmował także inne aspekty, niż te, które są związane z zagrożeniami poważną awarią i który musiałby odzwierciedlać kulturę i strukturę danego przedsiębiorstwa. Obowiązkiem operatora jest zapewnienie, że wszystkie siedem elementów zostało włączone do systemu, włączając w to monitoring, audyty i procedury przeglądu, które stanowią zasadniczy składnik systemu. W odpowiednich rozdziałach niniejszego dokumentu przedstawiono zalecenia dotyczące potrzeby wystarczającej niezależności osób wykonujących audyty i przeglądy, od personelu instalacji. Jednakże obowiązkiem operatora pozostaje zapewnienie, że niezależne audyty i przeglądy zostaną wykonane.

Zgodnie z artykułem 18 dyrektywy, inspekcje wykonywane przez kompetentne władze lub na ich polecenie, nie zwalniają operatora od obowiązku zapewnienia wykonywania niezbędnego monitoringu, audytów i przeglądów systemu zarządzania. Jednakże, wyniki audytów i przeglądów operatora mogą być przedmiotem zainteresowania władz inspekcyjnych.