Narażenie na czynniki szkodliwe i uciążliwe w pomieszczeniach biurowych, takie jak zanieczyszczenia chemiczne, pyłowe i mikrobiologiczne, hałas, drgania mechaniczne, pola elektromagnetyczne, oświetlenie, elektryczność statyczna przy niewłaściwych parametrach powietrza (temperatura i wilgotność względna powietrza, prędkość powietrza, stężenie ditlenku węgla) oraz mikroklimacie może prowadzić do „zespołu budynku chorego (SBS)”. Zespół SBS objawia się między innymi: zmęczeniem, uczuciem duszności, bólami i zawrotami głowy, drażliwością, obniżeniem zdolności koncentracji uwagi, podrażnieniem błon śluzowych oczu i górnych dróg oddechowych, zmianami skórnymi, częstszym występowaniem nieżytów dróg oddechowych.
W Centralnym Instytucie Ochrony Pracy – Państwowym Instytucie Badawczym http://www.ciop.pl w latach 2001-2004 zrealizowano projekt celowy zamawiany Nr PCZ 15-21 pn. „System kształtowania jakości powietrza w budynkach biurowych”. Projekt był dofinansowany przez Komitet Badań Naukowych i Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Badania przeprowadzone w ramach realizacji projektu PCZ 15-21 wykazały, że brak jest systemu kontroli warunków pracy w pomieszczeniach biurowych, którego opracowanie jest punktem wyjściowym do wprowadzenia odpowiednich działań profilaktycznych w celu zminimalizowania zagrożeń wynikających z jednoczesnego oddziaływania na pracowników czynników szkodliwych i uciążliwych oraz zapewnienia właściwych parametrów powietrza i mikroklimatu.
Dlatego jednym z głównych celów projektu badawczego PCZ 15-21 było opracowania zasad oceny parametrów środowiska pracy w pomieszczeniach biurowych oraz zasad oceny skuteczności działania systemów wentylacji i klimatyzacji. Opracowane zasady stanowiły podstawę do opracowania procedur do oceny:
- czynników środowiska pracy (czynniki chemiczne, pyły, czynniki mikrobiologiczne, pola elektromagnetyczne, hałas, oświetlenie, drgania mechaniczne, elektryczność statyczna),
- parametrów powietrza w pomieszczeniach biurowych (temperatura i wilgotność względna powietrza, prędkość powietrza, stężenie ditlenku węgla) i parametrów mikroklimatu,
- skuteczności działania systemów wentylacji i klimatyzacji w pomieszczeniach budynków biurowych.
Niniejsze materiały zostały przedstawione w układzie umożliwiającym oddzielne korzystanie z informacji dotyczących:
- parametrów powietrza,
- czynników chemicznych,
- pyłów,
- czynników mikrobiologicznych,
- hałasu,
- drgań mechanicznych,
- pól elektromagnetycznych,
- elektryczności statycznej,
- oświetlenia stanowisk pracy biurowej i pomieszczeń biurowych,
- mikroklimatu
- wentylacji i klimatyzacji.
Materiały kierujemy do szerokiego grona ekspertów reprezentujących: projektantów budynków i pomieszczeń pracy, projektantów wyposażenia pomieszczeń biurowych, pracowników służb nadzoru i kontroli warunków pracy, laboratoriów wykonujących badania i pomiary dotyczące środowiska pracy w pomieszczeniach biurowych, specjalistów bhp, pracodawców i pracowników, a także ekspertów reprezentujących jednostki naukowo-badawcze i badawczo-rozwojowe.
Elżbieta Jankowska, Małgorzata Pośniak
Ewa Gawęda, Anna Bogdan, Małgorzata Gołofit-Szymczak,
Zygmunt Grabarczyk, Krzysztof Gryz, Tomasz Jankowski,
Anna Kaczmarska, Jolanta Karpowicz, Piotr Kowalski, Witold Mikulski, Andrzej Sobolewski, Krzysztof Sołtyński, Janusz Szopa, Andrzej Pawlak, Agnieszka Wolska, Lidia Zapór