Stanowiska pracy
STACJE PALIW PŁYNNYCH

Stacje paliw płynnych - wymagania

źródło: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz.U. 2005 nr 243 poz. 2063) ze zm.(Dz.U. 2007 nr 240 poz. 1753)  
Postanowienia odnoszące się do stacji paliw płynnych


DZIAŁ I  
Przepisy ogólne

§ 1. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
 
1)  produkty naftowe - produkty otrzymywane z ropy naftowej, a w szczególności:
a)  paliwa płynne,
b)  oleje opałowe,
c)  gaz płynny - skroplone węglowodory gazowe (C3-C4),
d)  oleje i smary;

 2)   stacja paliw płynnych - obiekt budowlany, w skład którego mogą wchodzić: budynek, podziemne zbiorniki magazynowe paliw płynnych, podziemne lub nadziemne zbiorniki gazu płynnego, odmierzacze paliw płynnych i gazu płynnego, instalacje technologiczne, w tym urządzenia do magazynowania i załadunku paliw płynnych oraz gazu płynnego, instalacje wodno-kanalizacyjne i energetyczne, podjazdy i zadaszenia oraz inne urządzenia usługowe i pomieszczenia pomocnicze;
3)   samodzielna stacja gazu płynnego - obiekt budowlany, usytuowany poza stacją paliw płynnych, w skład którego mogą wchodzić: budynek, podziemne lub nadziemne zbiorniki gazu płynnego, odmierzacze gazu płynnego, instalacje technologiczne, w tym urządzenia do magazynowania gazu płynnego, instalacje wodno-kanalizacyjne i energetyczne, podjazdy i zadaszenia oraz inne pomieszczenia pomocnicze;
 4)   stacja kontenerowa - zbiorniki i urządzenia do tymczasowego wydawania paliw płynnych, o konstrukcji umożliwiającej jej przemieszczanie;
 5)   baza paliw płynnych (terminal) - obiekt budowlany przeznaczony do magazynowania lub przeładunku ropy naftowej i produktów naftowych;
 6)   baza gazu płynnego - obiekt budowlany przeznaczony do magazynowania lub przeładunku gazu płynnego;
 7)   rurociąg przesyłowy dalekosiężny - rurociąg służący do przesyłania lub dystrybucji ropy naftowej lub produktów naftowych, do lub z instalacji znajdującej się na lądzie lub w wodzie, począwszy od ostatniego elementu odcinającego w granicach instalacji, łącznie z tym elementem i wszystkimi przyłączonymi urządzeniami przeznaczonymi specjalnie dla tych rurociągów z wyjątkiem rurociągów technologicznych w obrębie granic baz i stacji paliw płynnych na terenie portów, lotnisk oraz stacji kolejowych;
 8)   ściana osłonowa zbiornika - ściana usytuowana wokół zbiornika w odległości od 2 m do 2,5 m od jego płaszcza, wykonana w celu zabezpieczenia przed rozlaniem ropy naftowej lub produktów naftowych w przypadku awarii zbiornika;
 9)   rozlewnia gazu płynnego - wydzielony technologicznie, niepodpiwniczony obiekt budowlany przeznaczony do napełniania butli gazem płynnym;
 10)  cysterna drogowa - zbiornik wraz z wyposażeniem obsługowym i konstrukcyjnym umieszczony w sposób trwały na podwoziu samochodowym, naczepie lub przyczepie, a także kontener zbiornikowy;
 11)  cysterna kolejowa - zbiornik wraz z wyposażeniem obsługowym i konstrukcyjnym umieszczony w sposób trwały na podwoziu kolejowym;
 12)  wydajność instalacji bazy lub stacji paliw płynnych - całkowita roczna ilość wydanych produktów naftowych z instalacji magazynowych baz lub stacji paliw płynnych, liczona jako średnia z ostatnich trzech lat;
 13)  rurociąg technologiczny - zespół odpowiednio połączonych elementów służących do transportu ropy naftowej i produktów naftowych w obrębie określonej instalacji usytuowanej na terenie bazy i stacji paliw płynnych, rozlewni gazu płynnego, portów oraz lotnisk;
 14)  zbiorniki naziemne - zbiorniki znajdujące się na otwartej przestrzeni lub przysypane warstwą ziemi o grubości do 0,5 m lub umieszczone w pomieszczeniu;
 15)  zbiorniki podziemne - zbiorniki przykryte lub obsypane warstwą ziemi o grubości co najmniej 0,5 m oraz zbiorniki o osi pionowej, gdy ich dach znajduje się co najmniej 0,5 m poniżej powierzchni otaczającego terenu. Za zbiornik podziemny uważa się również zbiornik usytuowany w obudowie betonowej, przy czym najwyższy poziom magazynowanej ropy naftowej lub produktów naftowych powinien być co najmniej o 0,2 m poniżej powierzchni otaczającego terenu, którego poziom wyznacza się po jego ostatecznym ukształtowaniu, w odległości 6,5 m od płaszcza zbiornika;
 16)  nośność, szczelność i izolacyjność ogniowa (REI) - oznaczanie klasy odporności ogniowej charakteryzującej się nośnością ogniową (R), szczelnością ogniową (E), izolacyjnością ogniową (I);
 17)  ramię nalewcze - urządzenie techniczne służące do napełniania i opróżniania zbiorników, cystern drogowych i kolejowych oraz zbiorników przeznaczonych do transportu paliw płynnych drogą wodną lub powietrzną;
 18)  stanowisko nalewcze - zespół urządzeń służących do napełniania i opróżniania zbiorników, cystern drogowych i kolejowych oraz zbiorników przeznaczonych do transportu paliw płynnych drogą wodną.

§ 2. Ropę naftową i produkty naftowe, z wyjątkiem gazu płynnego, w zależności od temperatury zapłonu zalicza się do następujących klas:
 1)   do I klasy - ropę naftową i produkty naftowe
        o temperaturze zapłonu do 294,15 K (21 °C);
 2)   do II klasy - produkty naftowe
        o temperaturze zapłonu od 294,15 K (21 °C) do 328,15 K (55 °C);
 3)   do III klasy - produkty naftowe
        o temperaturze zapłonu od 328,15 K (55 °C) do 373,15 K (100 °C).

§ 3.
1. Przepisy rozporządzenia stosuje się przy budowie obiektów budowlanych przeznaczonych do magazynowania, przeładunku i dystrybucji ropy naftowej oraz produktów naftowych, a także przy przebudowie tych obiektów.
2. Nie stanowi przebudowy bazy lub stacji paliw płynnych:
 1)   naprawa uszkodzonego zbiornika lub jego elementów, naprawa lub wymiana odcinków i elementów rurociągu technologicznego;
 2)   wymiana stanowiska nalewczego lub odmierzacza paliw płynnych.
3. Wymiana elementów rurociągu przesyłowego dalekosiężnego nie stanowi jego przebudowy.
4. Przy przebudowie obiektów budowlanych lub ich części, przeznaczonych do magazynowania, przeładunku i dystrybucji ropy naftowej oraz produktów naftowych, warunki techniczne w zakresie bezpieczeństwa pożarowego mogą być spełnione w inny sposób niż określone w rozporządzeniu, po ich uzgodnieniu z właściwym miejscowo komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej, jeżeli zapewnią one nie-pogorszenie warunków technicznych w zakresie bezpieczeństwa pożarowego obiektów lub ich części.

§ 4.
1. Wymagania techniczne, w zakresie projektowania, budowy, wytwarzania, osprzętu, badań i użytkowania zbiorników przeznaczonych do magazynowania ropy naftowej i produktów naftowych określają przepisy odrębne dotyczące:
 1)   zbiorników bezciśnieniowych i niskociśnieniowych przeznaczonych do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych;
 2)   zasadniczych wymagań dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych.
2. Do zbiorników przeznaczonych do magazynowania produktów naftowych o temperaturze zapłonu powyżej 61 °C, w zakresie ich konstrukcji, stosowanych materiałów i osprzętu, stosuje się odpowiednio przepisy, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

§ 5.
1. Minimalne wymiary stref zagrożenia wybuchem dla urządzeń technologicznych bazy paliw płynnych, bazy gazu płynnego, stacji paliw płynnych i stacji gazu płynnego oraz rurociągów przesyłowych dalekosiężnych określa załącznik do rozporządzenia.
2. Dopuszcza się przyjmowanie innych wymiarów stref zagrożenia wybuchem niż określone w załączniku do rozporządzenia, w przypadku zastosowania rozwiązań technicznych uzasadniających ich przyjęcie, zgodnie z wymaganiami określonymi w odrębnych przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.
3. Wymiary stref zagrożenia wybuchem dla stanowisk i urządzeń niewymienionych w załączniku do rozporządzenia należy ustalać indywidualnie, zgodnie z odrębnymi przepisami, o których mowa w ust. 2, oraz Polskimi Normami.
4. W strefach zagrożenia wybuchem nie powinny być usytuowane budynki telemetrii, wpusty uliczne, niezasyfonowane studzienki kanalizacyjne, ciepłownicze budynki teletechniczne oraz budynki o podobnym przeznaczeniu.

§ 6.
1. Zbiorniki przeznaczone do magazynowania ropy naftowej i produktów naftowych oraz rurociągi przesyłowe dalekosiężne i rurociągi technologiczne poddaje się badaniom technicznym i próbom szczelności, o ile przepisy odrębne nie stanowią inaczej, w następujących terminach:
 1)   zbiorniki i rurociągi naziemne:
a)  do 30 lat użytkowania - badanie co 10 lat,
b)  powyżej 30 lat użytkowania - badanie co 6 lat;
 2)   zbiorniki i rurociągi podziemne:
a)  do 20 lat użytkowania - badanie co 10 lat,
b)  powyżej 20 lat użytkowania - badanie co 5 lat.
2. Nie poddaje się okresowym próbom szczelności:
 1)   zbiorników wyposażonych w urządzenie do stałego monitorowania szczelności przestrzeni międzyściennej lub międzydennej;
 2)   rurociągów przesyłowych dalekosiężnych wyposażonych w systemy stałego monitorowania szczelności.

§ 7. Zbiorniki wyłączone z użytkowania powinny być zabezpieczone przed wybuchem poprzez ich oczyszczenie i trwałe odłączenie od czynnych instalacji technologicznych.

DZIAŁ IV
Stacje paliw płynnych i stacje kontenerowe

Rozdział 1
Warunki ogólne

§ 96.
1. Łączna pojemność zbiorników magazynowych dla produktów naftowych w stacjach paliw płynnych nie powinna przekraczać 500 m3, a gazu płynnego pojemności określonej w § 122.

2. Pojemność zbiornika magazynowego stacji paliw płynnych dla produktów naftowych nie powinna przekraczać 100 m3.

3. Pojemność zbiorników magazynowych dla produktów naftowych w stacji kontenerowej nie powinna przekraczać 30 m3.

§ 97.
1. Stacje paliw płynnych powinny być wyposażone w:
 1)   instalacje kanalizacyjne i inne urządzenia zabezpieczające przed przenikaniem produktów naftowych do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych;
 2)   urządzenia do pomiaru i monitorowania stanu magazynowanych produktów naftowych;
 3)   urządzenia do sygnalizacji wycieku produktów naftowych do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych;
 4)   urządzenia zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych I klasy do powietrza atmosferycznego w procesach zasilania zbiorników magazynowych stacji paliw płynnych;
 5)   urządzenia zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych I klasy do powietrza atmosferycznego podczas wydawania tych produktów do zbiorników pojazdów drogowych.

2. Roczne straty produktów naftowych I klasy, wynikające z załadunku zbiorników magazynowych w stacjach paliw płynnych, nie powinny przekraczać 0,01 % ich wydajności.

3. Przepisu ust. 1 pkt 5 nie stosuje się do stacji paliw płynnych o rocznej sprzedaży produktów naftowych nieprzekraczającej 1.500 m3 oraz stacji paliw płynnych usytuowanych poza obszarami z zabudową istniejącą, w odległości nie mniejszej niż 50 m od budynków mieszkalnych, budynków zamieszkania zbiorowego oraz obiektów użyteczności publicznej.


Rozdział 2
Usytuowanie stacji paliw płynnych i stacji kontenerowych

§ 98.
1. Odległość odmierzacza paliw płynnych, przyłącza spustowego, króćca pomiarowego i przewodu oddechowego stacji paliw płynnych powinna wynosić co najmniej:
 1)  o metr więcej, niż wynosi zasięg strefy zagrożenia wybuchem - od pawilonu stacji paliw płynnych przeznaczonego do równoczesnego przebywania w nim nie więcej niż 50 osób bez prowadzenia usług hotelarskich;
 2)  10 m - od budynków o konstrukcji niepalnej, z wyjątkiem wymienionych w pkt 1;
 3)   20 m - od innych budynków niewymienionych w pkt 2;
 4)   20 m - od granicy lasu;
 5)   5 m - od granicy sąsiadującej niezabudowanej działki,
 6)   jak przewidziana w przepisach dotyczących wymagań w zakresie odległości i warunków dopuszczających usytuowanie budowli i budynków, drzew lub krzewów, elementów ochrony akustycznej, wykonywania robót ziemnych, w sąsiedztwie linii kolejowych oraz sposobu urządzania i utrzymywania zasłon odśnieżnych oraz pasów przeciwpożarowych.
2. Odmierzacz paliw płynnych do tankowania pojazdów kolejowych powinien być usytuowany tak, aby nie była przekroczona skrajnia budowlana kolejowa.
3. Odległości od budynków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, mogą być zmniejszone w przypadku zastosowania ściany oddzielenia przeciwpożarowego o klasie odporności ogniowej co najmniej REI 120, usytuowanej od strony tych budynków.

§ 99.
1. Dopuszcza się użytkowanie stacji kontenerowych wyłącznie jako tymczasowych obiektów budowlanych przeznaczonych do zaopatrzenia w produkty naftowe Sił Zbrojnych oraz w celu realizacji inwestycji o znaczeniu krajowym, a także do zaopatrzenia jednostek pływających żeglugi morskiej i śródlądowej, kolejnictwa oraz statków powietrznych lotnictwa cywilnego, które sytuuje się z zachowaniem następujących odległości:
 1)   dla produktów naftowych I i II klasy:
a)  30 m - od budynków mieszkalnych jednorodzinnych, budynków zamieszkania zbiorowego oraz obiektów użyteczności publicznej,
b)  15 m - od budynków innych niż wymienione w lit. a,
c)  20 m - od granicy lasu;
 2)   dla produktów naftowych III klasy:
a)  15 m - od budynków mieszkalnych jednorodzinnych, budynków zamieszkania zbiorowego oraz obiektów użyteczności publicznej,
b)  5 m - od budynków innych niż wymienione w lit. a oraz od granicy działki,
c)  10 m - od granicy lasu.
2. Stacje kontenerowe nie mogą być usytuowane w obszarze zabudowanym, z wyjątkiem stacji kontenerowych przeznaczonych do zaopatrzenia w produkty naftowe Sił Zbrojnych.

§ 100. Stacje paliw płynnych w obszarze zabudowanym należy oddzielać od krawędzi jezdni drogi publicznej wysepką o szerokości co najmniej 3 m, wyniesioną na wysokość 0,15 m ponad poziom drogi. Dopuszcza się rozwiązania bez wysepki, pod warunkiem zastosowania zatoki o szerokości co najmniej 5 m, licząc od zewnętrznej krawędzi jezdni do odmierzacza paliw płynnych.

§ 101. Odległości zbiorników i rurociągów technologicznych w stacjach paliw płynnych nie mogą być mniejsze niż:
 1)   10 m - od podziemnych elementów budowli ochronnych dla obrony cywilnej;
 2)   3 m - od fundamentów budynków;
 3)   20 m - od gazociągów wysokiego ciśnienia;
 4)   2 m - od przewodów kanalizacyjnych, kabli energetycznych i telekomunikacyjnych niesłużących do obsługi zbiorników, wodociągów oraz gazociągów niewymienionych w pkt 3.

§ 102. Odległość między zbiornikami w stacjach paliw płynnych nie może być mniejsza niż 0,5 m.

§ 103. Dopuszcza się usytuowanie zbiorników podziemnych pod jezdnią drogi wewnętrznej i placem stacji paliw płynnych, pod warunkiem umieszczenia przyłączy spustowych na wysepkach oraz zapewnienia im ochrony przed uszkodzeniami.


Rozdział 3
Zabudowa stacji paliw płynnych

§ 104. Pawilon stacji paliw płynnych powinien być wykonany z elementów nierozprzestrzeniających ognia i usytuowany poza strefą zagrożenia wybuchem, z zastrzeżeniem § 98 ust. 1 pkt 1.

§ 105. W pomieszczeniach magazynowych pawilonu stacji paliw płynnych dopuszcza się przechowywanie cieczy palnych o temperaturze zapłonu:
 1)   328,15 K (55 °C) i niższej w szczelnie zamkniętych opakowaniach o pojemności do 1 dm3 i łącznej ich pojemności do 50 dm3;
 2)   powyżej 328,15 K (55 °C) w opakowaniach konfekcjonowanych w ilościach bez ograniczeń.

§ 106.
1. Zadaszenia w stacjach paliw płynnych powinny być wykonane z elementów nierozprzestrzeniających ognia. Rzut poziomy zadaszenia powinien obejmować swym zasięgiem pasmo ruchu obsługiwanych pojazdów. Wysokość zadaszenia w świetle, mierzona od poziomu podjazdu, powinna wynosić co najmniej 4,5 m.
2. Zadaszenie wydzielonego stanowiska, przeznaczonego wyłącznie do tankowania gazem płynnym pojazdów osobowych, obejmuje stanowisko tankowania i obsługi odmierzacza gazu płynnego, a jego wysokość w świetle, mierzona od poziomu podjazdu, powinna wynosić co najmniej 2,5 m.

§ 107. Zadaszenia, o których mowa w § 106, powinny być wyposażone w instalację odgromową, wykonaną zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskich Normach.

§ 108.
1. Stanowiska obsługowo-diagnostyczne pojazdów samochodowych w stacjach paliw płynnych powinny znajdować się w pomieszczeniach. Na otwartej przestrzeni mogą być sytuowane stanowiska obsługowe do doraźnych przeglądów.
2. Stanowiska, o których jest mowa w ust. 1, powinny być zlokalizowane poza minimalnymi strefami zagrożenia wybuchem określonymi w załączniku do rozporządzenia.

§ 109. Stacje paliw płynnych powinny być wyposażone w instalacje wodociągowe, sanitarne i deszczowo-przemysłowe oraz urządzenia oczyszczające ścieki do poziomu określonego w przepisach dotyczących warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w przepisach dotyczących substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego.


Rozdział 4
Zbiorniki magazynowe, urządzenia i rurociągi technologiczne stacji paliw płynnych

§ 110.
1. Zbiorniki w stacjach paliw płynnych przeznaczone do magazynowania produktów naftowych, z wyłączeniem gazu płynnego, powinny spełniać wymagania określone w przepisach, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1.
2. Zbiorniki w stacjach paliw płynnych przeznaczone do magazynowania gazu płynnego powinny spełniać wymagania określone w § 4 ust. 1 pkt 2.

§ 111.
1. Przewody wlewowe przyłączy spustowych do zbiorników przeznaczonych do magazynowania paliw płynnych powinny być wyposażone w zamknięcia hydrauliczne i urządzenia zabezpieczające przed przepełnieniem tych zbiorników.
2. Przyłącza spustowe przewodów wlewowych do zbiorników przeznaczonych do magazynowania paliw płynnych powinny być usytuowane w sposób zapewniający swobodny dojazd do tych przyłączy.
3. Przyłącza odprowadzenia par należy usytuować z prawej strony przyłączy spustowych, o których mowa w ust. 2.
4. Rozstawienie poziome przyłączy spustowych powinno wynosić co najmniej 0,25 m.
5. Przyłącza spustowe powinny być wyposażone w szybkozłącza, przy czym łączniki zewnętrzne powinny znajdować się na przyłączu w stacji paliw płynnych i cysternie drogowej i kolejowej, a łączniki wewnętrzne na przewodzie elastycznym.

§ 112.
1. Przewód oddechowy zbiornika przeznaczonego do magazynowania paliw płynnych powinien być umieszczony w górnej części tego zbiornika lub króćca włazu. Wylot przewodu oddechowego powinien być wyprowadzony ze zbiornika na wysokość co najmniej 4 m nad powierzchnię terenu.
2. Dopuszcza się łączenie przewodów oddechowych zbiorników magazynowych oddzielnie dla paliw płynnych I klasy i oddzielnie łączenie przewodów oddechowych zbiorników magazynowych dla paliw płynnych II klasy, pod warunkiem zabezpieczenia przewodów łączących przestrzenie gazowe zbiorników paliw płynnych I klasy przed rozprzestrzenianiem się ognia i fali ciśnienia.
3. Przewód oddechowy zbiornika przeznaczonego do magazynowania paliw płynnych I i II klasy powinien być zaopatrzony w urządzenie oddechowe zabezpieczające zbiornik przed przekroczeniem dopuszczalnego nadciśnienia i podciśnienia oraz w urządzenia zabezpieczające przed przedostaniem się ognia do strefy gazowej zbiornika.
4. Liczba zaworów oddechowych lub kominków wentylacyjnych, urządzeń zabezpieczających przed przedostawaniem się ognia do strefy gazowej zbiornika, ich parametry pracy i konstrukcji powinny być dostosowane do charakterystyki technicznej zbiornika, warunków jego eksploatacji, właściwości magazynowanego w nim produktu, warunków klimatycznych oraz rodzaju spalania przewidywanego w ocenie ryzyka.

§ 113.
1. Zewnętrzne powierzchnie zbiorników stalowych podziemnych i rurociągów technologicznych stacji paliw płynnych zabezpiecza się przed działaniem korozji, stosując odpowiednie powłoki ochronne.
2. Jeżeli zbiornik lub rurociąg, o których mowa w ust. 1, są narażone na zwiększone zagrożenie korozją ze względu na występowanie prądów błądzących lub obecność bakterii redukujących siarczany, należy zastosować odpowiednie systemy ochrony katodowej eliminujące ten rodzaj zagrożenia korozyjnego.
3. Wewnętrzne powierzchnie zbiornika stalowego mogą być zabezpieczone powłoką ochronną, która powinna spełniać wymagania określone w Polskich Normach w zakresie zdolności do odprowadzania ładunków elektrostatycznych.
4. Ochrona katodowa nie jest wymagana do zabezpieczenia podziemnego zbiornika stalowego lub rurociągu technologicznego, jeżeli zewnętrzna powierzchnia zbiornika stykająca się z ziemią posiada powłokę, której szczelność jest monitorowana w czasie ich użytkowania.
5. Rurociąg stalowy technologiczny, dla którego stosuje się ochronę katodową, powinien:
 1)   posiadać ciągłość elektryczną;
 2)   być odizolowany elektrycznie od obiektów niewymagających ochrony oraz od wszelkich konstrukcji i elementów o małej rezystancji przejścia względem ziemi.

§ 114. Rurociągi technologiczne stacji paliw płynnych nie mogą być prowadzone pod budynkami.

§ 115. Zbiorniki, wykładziny zbiorników stalowych oraz rurociągi technologiczne stacji paliw płynnych mogą być wykonane z tworzyw sztucznych lub innych materiałów, jeżeli zostanie zapewnione skuteczne odprowadzenie ładunków elektryczności statycznej.

§ 116.
1. Odmierzacze paliw płynnych powinny być chronione przed najeżdżaniem przez obsługiwane pojazdy, sytuując je na wysepkach wyniesionych nad poziom przyległego podjazdu na wysokość 0,15 m lub w inny skuteczny sposób.
2. Rozmieszczenie odmierzaczy paliw płynnych na wysepkach powinno:
 1)   zapewniać obsługę pojazdów;
 2)   umożliwiać swobodne przejścia między odmierzaczami;
 3)   pozwalać na prawidłowe rozmieszczenie sprzętu przeciwpożarowego, o którym mowa w § 120.
3. Niedopuszczalne jest ustawianie odmierzaczy paliw płynnych w pomieszczeniach, na chodnikach i pasach przeznaczonych dla ruchu pieszego.

§ 117.
1. Obudowa odmierzacza paliw płynnych powinna być uziemiona, zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskich Normach.
2. Węże nalewcze znajdujące się przy odmierzaczach paliw płynnych powinny posiadać rezystancję nie większą niż 106 W.

§ 118.
1. W odległości mniejszej niż 5 m od odmierzacza paliw płynnych nie powinny znajdować się studzienki kanalizacyjne, wodociągowe i ciepłownicze oraz otwory do pomieszczeń, w których podłoga znajduje się poniżej przyległego terenu.
2. Wymagania określone w ust. 1 nie dotyczą przewodów i kratek ściekowych instalacji, o których mowa w § 97 ust. 1 pkt 1.

§ 119.
1. Nawierzchnie wysepek i podjazdów stacji paliw płynnych powinny być równe, wykonane z materiałów niepalnych, szczelne i zmywalne, ze spadkiem do kratek ściekowych instalacji, o których mowa w § 97 ust. 1 pkt 1.
2. Wysepki i stanowiska obsługowe w stacjach paliw płynnych powinny być rozmieszczone w sposób umożliwiający swobodny bezkolizyjny ruch obsługiwanych pojazdów.

§ 120. Stację paliw płynnych wyposaża się w sprzęt przeciwpożarowy:
 1)   2 gaśnice przewoźne po 25 kg każda;
 2)   2 gaśnice przenośne proszkowe po 6 kg każda;
 3)   3 koce gaśnicze;
 4)   2 gaśnice przenośne proszkowe po 6 kg każda i koc gaśniczy na każde stanowisko wydawania gazu płynnego.

§ 121. Teren stacji paliw płynnych należy wyposażyć w odpowiednie znaki drogowe i informacyjno-ostrzegawcze, zgodnie z przepisami odrębnymi.


Rozdział 5
Magazynowanie i dystrybucja gazu płynnego

§ 122. Gaz płynny może być magazynowany w stacjach paliw płynnych lub samodzielnych stacjach gazu płynnego w:
 1)   zbiornikach podziemnych o pojemności do 20 m3 i łącznej pojemności do 40 m3;
 2)   zbiornikach naziemnych o pojemności do 5 m3 i łącznej pojemności do 10 m3;
 3)   butlach stalowych o łącznej masie gazu płynnego do 1.350 kg w magazynach do tego celu przeznaczonych.

§ 123.
1. Zbiorniki przeznaczone do magazynowania gazu płynnego i odmierzacze gazu płynnego do tankowania pojazdów samochodowych powinny być usytuowane na terenie nieosłoniętym i bez zagłębień.
2. W odległości co najmniej 8 m od zbiorników przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego, kontenerów z butlami gazu płynnego, magazynów składowania gazu płynnego w butlach, odmierzaczy tego gazu do tankowania pojazdów samochodowych nie mogą się znajdować niezasyfonowane studzienki kanalizacyjne, wodociągowe i ciepłownicze oraz otwory do pomieszczeń, w których podłoga znajduje się poniżej przyległego terenu.
3. Niedopuszczalne jest lokalizowanie podziemnych zbiorników magazynowych z gazem płynnym pod drogami i placami parkingowymi.

§ 124.
1. Magazyny butli z gazem płynnym o masie do 1.350 kg, odmierzacze tego gazu na stanowisku tankowania pojazdów samochodowych oraz zbiorniki gazu płynnego powinny być usytuowane w odległości nie mniejszej niż:
 1)   10 m - od budynku stacji paliw płynnych;
 2)   10 m - od miejsc postojowych dla pojazdów samochodowych oraz od granicy działki lub krawędzi jezdni, jeżeli przepisy o drogach publicznych nie stanowią inaczej;
 3)   30 m - od budynków mieszkalnych jednorodzinnych;
 4)   60 m - od obiektów użyteczności publicznej oraz budynków mieszkalnych wielorodzinnych i zamieszkania zbiorowego;
 5)   20 m - od innych budynków niż wymienione w pkt 3 i 4;
 6)   20 m - od granicy lasu;
 7)   6 m - od zbiorników naziemnych innych paliw płynnych;
 8)   10 m - od rzutu skrajnego przewodu sieci elektroenergetycznej i skrajnej szyny linii tramwajowej - o napięciu do 1 kV;
 9)   1,5-krotnej wysokości zawieszenia najwyższego nieuziemionego przewodu na słupie napowietrznej linii elektroenergetycznej o napięciu powyżej 1 kV od słupa tej linii;
 10)  określona w § 98 ust. 1 pkt 6.
2. Odległości, o których mowa w ust. 1 pkt 1-5, mogą być zmniejszone o połowę w przypadku:
 1)   zastosowania ściany oddzielenia przeciwpożarowego o klasie odporności ogniowej co najmniej REI 120, zasłaniającej zbiornik od strony obiektu, z wyjątkiem odległości określonych w ust. 1 pkt 3 i 4;
 2)   gdy masa składowanego gazu płynnego nie przekracza 440 kg i butle są składowane w kontenerach o konstrukcji ażurowej;
 3)   zbiorników podziemnych.
3. Odległości określone w ust. 1, w odniesieniu do zbiorników naziemnych, mierzy się od płaszcza tego zbiornika.

§ 125. Butle z gazem płynnym:
 1)   przechowuje się w magazynach o lekkiej konstrukcji dachu i bocznych ścianach osłonowych z dolnym prześwitem o wysokości od 0,2 m do 0,25 m od powierzchni podłogi pomieszczenia magazynowego wyniesionej do 0,1 m w stosunku do przyległego terenu oraz w przestrzeni otwartej lub w kontenerach o konstrukcji ażurowej;
 2)   składuje się w pozycji stojącej i zabezpiecza przed upadkiem za pomocą barier, przegród lub w inny sposób, a zawory butli o masie gazu płynnego powyżej 5 kg zabezpiecza się kołpakami lub odpowiednimi osłonami.

§ 126. Dopuszcza się magazynowanie w jednym pomieszczeniu butli opróżnionych i butli napełnionych gazem płynnym pod warunkiem ich oddzielnego składowania.

§ 127. Samodzielne stacje gazu płynnego powinny być budowane i usytuowane zgodnie z warunkami technicznymi jak dla stacji paliw płynnych, jeśli przepisy rozporządzenia nie stanowią inaczej.

§ 128.
1. Dystrybucja gazu płynnego w stacjach paliw płynnych oraz samodzielnych stacjach gazu płynnego polega na:
 1)   tankowaniu gazem płynnym pojazdów samochodowych przystosowanych technicznie do zasilania tym paliwem;
 2)   wymianie butli opróżnionych z gazu płynnego na butle napełnione tym gazem o masie do 11 kg.
2. Niedopuszczalne jest napełnianie butli gazem płynnym w stacjach paliw płynnych lub w samodzielnych stacjach gazu płynnego.

§ 129. Stałe zbiorniki, w których jest magazynowany gaz płynny, napełnia się tym gazem nie więcej niż do 85 % ich pojemności.

§ 130. Samodzielne stacje gazu płynnego oraz stacje paliw płynnych, na których dokonuje się dystrybucji gazu płynnego, wyposaża się w odpowiednie znaki informacyjno-ostrzegawcze oraz znaki bezpieczeństwa, zgodnie z przepisami odrębnymi i wymaganiami określonymi w Polskich Normach.

§ 131.
1. Odmierzacz gazu płynnego na stanowisku tankowania pojazdów samochodowych, ustawiony na wysepce, powinien spełniać wymagania określone w § 116, a także posiadać zawór samoodcinający zabezpieczający przed awaryjnym wyciekiem gazu płynnego.
2. Przewód elastyczny łączący odmierzacz gazu płynnego z tankowanym pojazdem należy zabezpieczyć w sposób określony w ust. 1.
3. Dopuszcza się lokalizowanie odmierzaczy gazu płynnego na wysepkach przeznaczonych do odmierzaczy paliw płynnych.

§ 132.
1. Przyłącza i króćce na zbiornikach przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego powinny być wyposażone w zawory odcinające.
2. Zawory odcinające po napełnieniu zbiornika gazem płynnym poddaje się kontroli szczelności zewnętrznej.
3. Przewody odprowadzenia gazu płynnego z zaworów bezpieczeństwa powinny być wyprowadzone na wysokość co najmniej 3 m ponad poziom terenu. Nie dotyczy to zbiorników magazynowych o pojemności do 10 m3.

§ 133. Samodzielną stację gazu płynnego wyposaża się w sprzęt przeciwpożarowy, o którym mowa w § 120 pkt 4.


Rozdział 6
Zasilanie stacji paliw płynnych

§ 134.
1. Zasilanie zbiorników magazynowych stacji paliw płynnych w paliwa płynne powinno odbywać się za pomocą cystern lub innych środków transportu, dopuszczonych do przewozu materiałów niebezpiecznych, zgodnie z Umową europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) sporządzoną w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 178, poz. 1481) i Regulaminem Międzynarodowego Przewozu Koleją Towarów Niebezpiecznych (RID).
2. Zasilanie zbiorników stacji paliw płynnych w gaz płynny może się odbywać za pomocą cystern drogowych lub innych środków transportu zgodnie z Umową europejską i Regulaminem, o których mowa w ust. 1.

§ 135. Stacje paliw płynnych powinny być zasilane w energię elektryczną za pomocą kabli ułożonych w ziemi, przy czym najbliższy słup napowietrznej linii elektroenergetycznej powinien znajdować się w odległości określonej w § 124 ust. 1 pkt 8 i 9 od przewodów oddechowych przyłącza spustowego, magazynu butli z gazem płynnym lub naziemnego zbiornika z gazem płynnym oraz odmierzacza tego gazu.


ZAŁĄCZNIK  

MINIMALNE WYMIARY STREF ZAGROŻENIA WYBUCHEM DLA URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH BAZ PALIW PŁYNNYCH I BAZ GAZU PŁYNNEGO, STACJI PALIW PŁYNNYCH I STACJI GAZU PŁYNNEGO ORAZ RUROCIĄGÓW PRZESYŁOWYCH DALEKOSIĘŻNYCH

1. Dla urządzeń technologicznych przeznaczonych do magazynowania i dystrybucji ropy naftowej i produktów naftowych I i II klasy ustala się następujące strefy zagrożenia wybuchem (strefa 1 i strefa 2):
 1)   pompa ustawiona na otwartej przestrzeni lub pod zadaszeniem:
a)  strefa 1 - 1,5 m w poziomie od dławicy pompy i połączeń kołnierzowych - 1 m w górę oraz w dół do ziemi;
b)  strefa 2 - 1,5 m w poziomie od strefy 1, do wysokości 0,5 m nad powierzchnią ziemi;
 2)   studzienka, w której znajdują się armatura, rurociągi lub inne urządzenia o połączeniach kołnierzowych, strefa 1 - wewnątrz studzienki;
 3)   komora czyszczaka:
a)  strefa 1 - w promieniu 1,5 m od głowicy komory czyszczaka,
b)  strefa 2 - 1,5 m od strefy 1, do wysokości 0,5 m nad powierzchnią ziemi;
 4)   połączenia kołnierzowe armatury i rurociągów, strefa 2 - 1 m w górę, 1,5 m w poziomie i do ziemi;
 5)   studzienka zlewowa, strefa 2 - w promieniu 1 m od osi przewodu spustowego;
 6)   odmierzacz paliw:
a)  strefa 1 - wewnątrz części hydraulicznej odmierzacza oraz w zagłębieniu pod nim,
b)  strefa 2 - wewnątrz szczeliny bezpieczeństwa;
 7)   zbiornik podziemny, strefa 2 - w promieniu 1,5 m od wlotu przewodu oddechowego (odpowietrzenia);
 8)   zbiornik naziemny o osi głównej poziomej, strefa 2 - w promieniu 1,5 m od wylotu przewodu oddechowego;
 9)   cysterna drogowa lub kolejowa, w której właz w czasie spustu produktu jest otwarty, strefa 2 - 1,5 m od włazu i płaszcza cysterny i w dół do ziemi;
 10)  cysterna drogowa na placach postojowych, strefa 2 - 0,5 m od płaszcza cysterny i w dół do ziemi;
 11)  cysterna kolejowa na torach ładunkowych przed nalewnią bramową, strefa 2 - 0,5 m od płaszcza cysterny i w dół do ziemi;
 12)  cysterna kolejowa na torach zdawczo-odbiorczych lub odstawczych, strefa 2 - 0,5 m od płaszcza cysterny i w dół do ziemi;
 13)  nalewak kolejowy i samochodowy:
a)  strefa 1 - w promieniu 2 m od włazu cysterny lub zaworu oddechowego,
b)  strefa 2 - 2 m od strefy 1 i w dół do ziemi;
 14)  nalewak beczkowy:
a)  strefa 1 - w promieniu 0,5 m od otworu wlewowego,
b)  strefa 2 - 1 m od strefy 1;
 15)  zbiornik z dachem stałym w obwałowaniu lub ze ścianą osłonową:
a)  strefa 1 - w promieniu 1,5 m od wylotu przewodu oddechowego,
b)  strefa 2 - 2 m od strefy 1 i płaszcza zbiornika oraz wewnątrz obwałowania;
 16)  zbiornik z dachem stałym otoczony ścianą osłonową:
a)  strefa 1 - w promieniu 1,5 m od wylotu przewodu oddechowego,
b)  strefa 2 - 2 m od strefy 1 oraz między płaszczem zbiornika a ścianą osłonową;
 17)  zbiornik z dachem pływającym w obwałowaniu:
a)  strefa 1 - wewnątrz zbiornika nad dachem pływającym do obrzeża zbiornika,
b)  strefa 2 - 1,5 m od strefy 1 i od płaszcza zbiornika oraz wewnątrz obwałowania;
 18)  zbiornik z dachem pływającym otoczony ścianą osłonową:
a)  strefa 1 - nad dachem zbiornika do obrzeża zbiornika,
b)  strefa 2 - 1,5 m od strefy 1 i od płaszcza zbiornika oraz między zbiornikiem i ścianą osłonową;
 19)  kanał otwarty lub przykryty płytami ażurowymi instalacji z produktami naftowymi I i II klasy z połączeniami kołnierzowymi, strefa 1 - wewnątrz kanału;
 20)  zbiornik retencyjno-osadowy (podziemny, otwarty), strefa 1 - wewnątrz zbiornika;
 21)  komora dopływowo-rozrządowa (podziemna, otwarta), strefa 1 - wewnątrz komory;
 22)  pompownia ścieków przemysłowo-opadowych z pompami zatopionymi (podziemna, otwarta):
a)  strefa 1 - 1 m nad powierzchnią cieczy,
b)  strefa 2 - 1 m od strefy 1;
 23)  separator zawiesiny (podziemny, otwarty), strefa 1 - wewnątrz studzienki;
 24)  separator falisto-płytowy (podziemny, przykryty balami drewnianymi), strefa 1 - wewnątrz studzienki;
 25)  pompownia z pompami zatapianymi odolejaczy (podziemna, przykryta płytą żelbetową z otworami montażowymi i włazowymi):
a)  strefa 1 - wewnątrz pompowni,
b)  strefa 2 - 2 m od krawędzi otworów: montażowego i włazowego na wysokości 0,5 m nad powierzchnią ziemi;
 26)  odolejacz koalescencyjno-adsorbcyjny (podziemny, przykryty płytą stalową z otworami), strefa 1 - wewnątrz odolejacza;
 27)  komora zbiornika slopów (zbiornik stalowy w wannie żelbetowej), strefa 1 - wewnątrz zbiornika;
 28)  pompownia slopów na tacy, strefa 2 - 1,5 m w górę i w poziomie od pompy i połączeń kołnierzowych i w dół do ziemi.
2. Dla urządzeń technologicznych przeznaczonych do magazynowania, przeładunku i dystrybucji gazu płynnego ustala się następujące minimalne strefy zagrożenia wybuchem (1 i 2):
 1)   zbiorniki naziemne, podziemne lub przysypane o pojemności do 10 m3, strefa 2 - w promieniu 1,5 m od wszystkich króćców zbiornika;
 2)   zbiorniki o pojemności powyżej 10 m3 do 110 m3:
a)  dla zbiorników naziemnych, strefa 2 - 3 m od ścianki zbiornika,
b)  dla zbiorników podziemnych i przysypanych, strefa 2 - w promieniu 1,5 m od króćców zbiornika;
 3)   zbiorniki o pojemności powyżej 110 m3 do 500 m3:
a)  dla zbiorników naziemnych, strefa 2 - 4 m od ścianki zbiornika,
b)  dla zbiorników podziemnych i przysypanych, strefa 2 - w promieniu 2 m od króćców zbiornika;
 4)   zbiorniki o pojemności powyżej 500 m3:
a)  dla zbiorników naziemnych, strefa 2 - 5 m od ścianki zbiornika,
b)  dla zbiorników podziemnych i przysypanych, strefa 2 - w promieniu 3 m od króćców zbiornika;
 5)   stanowiska przeładunkowe cystern kolejowych i drogowych, strefa 2 - w promieniu 1,5 m od przyłącza napełniania lub opróżnienia cysterny;
 6)   rozlewnia gazu płynnego:
a)  strefa 1 - w promieniu 1,5 m od głowic napełniania butli,
b)  strefa 2 - w całym pomieszczeniu napełniania butli;
 7)   pompownie i sprężarkownie gazu płynnego, strefa 2 - wewnątrz pompowni i sprężarkowni oraz 2 m w poziomie na zewnątrz;
 8)   magazyn butli, strefa 2 - wewnątrz pomieszczenia magazynu oraz 2 m na zewnątrz od otworów drzwiowych i wentylacyjnych, w poziomie i w dół do ziemi;
 9)   magazyn butli na placu otwartym lub pod zadaszeniem:
strefa 2:
a)  dla magazynu o masie gazu do 440 kg - 1 m od jego obrysu,
b)  dla magazynu o masie gazu powyżej 440 kg do 5.500 kg - 3 m od jego obrysu,
c)  dla magazynu o masie gazu powyżej 5.500 kg do 25.000 kg - 5 m od jego obrysu,
d)  dla magazynu o masie gazu powyżej 25.000 kg do 150.000 kg - 10 m od jego obrysu,
e)  dla magazynu o masie gazu powyżej 150.000 kg - 15 m od jego obrysu;
 10)  odmierzacz gazu płynnego:
strefa 1 - wewnątrz części hydraulicznej odmierzacza oraz w zagłębieniu pod nim,
strefa 2 - wewnątrz szczeliny bezpieczeństwa.