Stanowiska pracy
BHP PODWYKONAWCY NA PLACU BUDOWY

 

Użytkowane maszyny i urządzenia

 

Dla zapewnienia bezpieczeństwa operatorów maszyn i innych pracowników  wymagane jest zapewnienie aby użytkowane były tylko maszyny i inny sprzęt roboczy dostosowane do minimalnych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy [18] natomiast maszyny zakupywane powinny spełniać wymagania zasadnicze bezpieczeństwa [19].

 

Do nowej maszyny powinna być dołączona również deklaracja zgodności i instrukcja obsługi (DTR) maszyny. Podwykonawcy powinni dokładnie sprawdzić treść deklaracji przed zakupem maszyny a zwłaszcza: nazwę i adres producenta lub upoważnionego przedstawiciela, nazwisko, imię i adres osoby fizycznej lub nazwę osoby prawnej w UE upoważnionej do przygotowania dokumentacji technicznej, identyfikację maszyny, dyrektywy z którymi zgodność deklaruje producent (upoważniony przedstawiciel), jednostkę notyfikowaną biorącą udział w ocenie zgodności maszyn, przywołane normy zharmonizowane odnoszące się do zakupywanej maszyny.

 

Instrukcja obsługi maszyny (DTR) jest nieodłączną częścią nowej zakupywanej maszyny musi zawierać wszystkie informacje konieczne do prawidłowego i bezpiecznego użytkowania zwłaszcza o: sposobie uruchamiania, zastosowaniu, obsłudze, rozstawianiu, ustawianiu urządzenia, konserwacji i naprawie.

 

Do instrukcji obsługi muszą być dołączone plany i diagramy konieczne do użytkowania, konserwacji, kontroli i naprawy oraz inne potrzebne dane, przede wszystkim związane z bezpieczeństwem. Instrukcja obsługi musi być zrozumiała Powinna być sporządzona przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela w jednym z języków państw członkowskich Unii Europejskiej. Maszyny dostarczane na terytorium naszego kraju powinny być wyposażone w oryginalną instrukcję producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela oraz w instrukcję przetłumaczoną, na język polski.

 

Podwykonawcy powinni przeprowadzać przeglądy i kontrole wszystkich posiadanych maszyn i urządzeń (starych i nowych) [18]. W przypadku gdy bezpieczeństwo zależy od warunków zainstalowania maszyny lub urządzenia, mają one polegać kontroli:

  • wstępnej (po zainstalowaniu, ale przed pierwszym uruchomieniem),
  • po zmontowaniu w innym miejscu lub w przypadku zmiany lokalizacji,
  • okresowej (udokumentowanej między innymi w książce maszyny budowlanej),
  • specjalnej, w przypadku możliwości pogorszenia bezpieczeństwa związanego z maszyną (będącego np. wynikiem: zjawisk przyrodniczych, wydłużonego czasu postoju, niebezpiecznych uszkodzeń lub wypadków przy pracy).

 

Wyniki tych kontroli rejestruje się i przechowuje do dyspozycji zainteresowanych organów, zwłaszcza nadzoru i kontroli warunków pracy, przez 5 lat od dnia zakończenia tych kontroli. Jeżeli maszyny są użytkowane poza terenem zakładu pracy, w miejscu ich użytkowania powinien być dostępny dokument potwierdzający przeprowadzenie ostatniej kontroli maszyny. Jeżeli obsługa, naprawa, remont lub konserwacja maszyn powoduje zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, pracodawca powinien zapewnić wykonywanie tych czynności wyłącznie przez pracowników upoważnionych i posiadających odpowiednie kwalifikacje.

 

Maszyny i urządzenia (nazwane w rozporządzeniu [20] urządzeniami) objęte dozorem technicznym mogą być eksploatowane tylko na podstawie decyzji zezwalającej na ich eksploatację, wydanej przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego. Eksploatujący urządzenie jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić organ właściwej jednostki dozoru technicznego o każdym niebezpiecznym uszkodzeniu urządzenia lub wypadku związanym z jego eksploatacją. Do urządzeń podlegających dozorowi technicznemu zaliczane są między innymi: żurawie,  wciągarki i wciągniki, dźwigniki (podnośniki), dźwigi budowlane i dźwigi towarowe małe, wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia.

 

Należy zwrócić uwagę, na odpowiednie przygotowanie pracowników i sprzętu roboczego do wykonywania konkretnych prac. Sprzęt roboczy powinien posiadać ustalone parametry takie jak dopuszczalne obciążenia, udźwig, ciśnienie. Parametry te powinny być opisane na wyposażeniu roboczym a niektóre z nich podane w dokumentacji dotyczącej tego sprzętu. Ważne jest w tym zakresie przygotowanie odpowiednich instrukcji  bezpiecznego wykonywania robót dla konkretnego zadania, w których będą również zawarte wymagania dotyczące wyznaczania stref niebezpiecznych, stanu maszyn, narzędzi itd. Podczas użytkowania maszyny nie wolno usuwać wyposażenia ochronnego oraz elementów zabezpieczających. Pracownicy zobowiązani są do natychmiastowego zgłaszania usterek maszyny lub dołączonego do niej wyposażenia ochronnego.

 

Ze względu na użytkowanie maszyn i urządzeń na otwartym terenie mogą być one narażone na oddziaływanie różnych zjawisk atmosferycznych. Dlatego powinno się je zabezpieczać, zwłaszcza przed niebezpiecznymi skutkami tych zjawisk, np. przed wyładowaniami atmosferycznymi (dotyczy to np. żurawi).

 

________________

 

[18] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U nr 191, poz. 1596 ze zm.).

[19] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. nr 199, poz. 1228, ze zm.).

[20]  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu  (Dz.U. 2012 poz. 1468).